Czy trzeba więcej władzy dla samorządu sędziowskiego?

W przestrzeni medialnej pojawiają się pomysły, aby te uprawnienia zgromadzeń rozszerzyć. Niektórym marzy się powrót do rozwiązań obowiązujących przed rokiem 2020.

Zakres uprawnień samorządu sędziowskiego określony w przepisach ustawy o ustroju sądów powszechnych nie jest obszerny. Trwa dyskusja, czy jest on wystarczający, czy też warto dodać nowe uprawnienia, np. związane z opiniowaniem kandydatów na sędziów. Do tego jednak potrzebna byłaby zmiana ustawy.

Obecnie obowiązujące przepisy przewidują funkcjonowanie samorządu sędziowskiego jako samorządu bezpośredniego obejmującego z mocy prawa wszystkich sędziów danego sądu.

Aktualnie więc każdy sędzia w każdym sądzie jest członkiem organu samorządu (zgromadzenia) mającego charakter lokalny. W konsekwencji zrezygnowano z podziału na zebrania i zgromadzenia przedstawicieli sędziów okręgu lub apelacji. Znikły też organy reprezentujące samorząd sędziowski na poziomie danego okręgu lub apelacji.

Udział sędziego w działalności samorządu sędziowskiego jest co do zasady dobrowolny. Osoby niezainteresowane jego działalnością nie mają zatem obowiązku uczestniczenia w posiedzeniach zgromadzeń, chyba że odmiennie zarządzi prezes danego sądu. Oznacza to, że faktycznie od woli prezesa sądu zależy, czy stawiennictwo na posiedzeniu zgromadzenia jest obowiązkowe.

Nie jest to najszczęśliwsze rozwiązanie, gdyż od widzimisię prezesa sądu uzależniono konieczność nieraz uciążliwego, a nieraz bezsensownego uczestnictwa w obradach samorządu. Ponadto wobec zdarzającej się praktyki...